Escapelle to tabletki należące do antykoncepcji ratunkowej, które stosowane są w sytuacjach awaryjnych, gdy kobieta nie planuje starać się o dziecko, a odbyła stosunek bez zabezpieczenia lub z zabezpieczeniem, które zawiodło. Działanie Escapelle polega na opóźnianiu owulacji i dodatkowo zmianach w endometrium macicy, co utrudnia zapłodnienie i ewentualną implantację. Lek należy stosować sporadycznie, gdy ryzyko ciąży jest uzasadnione. Escapelle można kupić w aptece, jednak potrzebna jest wystawiona przez lekarza recepta, a tą można otrzymać także online.
Spis treści
Tabletki Escapelle należą do leków z grupy antykoncepcji awaryjnej, czyli środków hormonalnych przyjmowanych po współżyciu o wysokim ryzyku zajścia w ciążę, w celu jej zapobiegania. Jest to tabletka „po”, którą można przyjąć do 3 dni od ryzykownego współżycia, co daje 72 godziny od stosunku. W celu maksymalizacji skuteczności leku najlepiej przyjąć go jednak w pierwszych 12 godzinach od stosunku. Tabletki Escapelle nie powinny być traktowane jako podstawowa metoda antykoncepcyjna i nie mogą zastępować innych form zabezpieczenia przed ciążą, czy też być nadużywane. Traktować je należy jako dodatkowe, awaryjne wsparcie w sytuacjach niedostatecznego zabezpieczenia przed ciążą i stosować rozsądnie.
Substancją czynną tabletek Escapelle jest lewonorgestrel. Dokładnie 1500 µg lewonorgestrelu zawiera w swojej formule każda tabletka Escapelle. Skład leku uzupełniają substancje pomocnicze, czyli skrobia ziemniaczana i kukurydziana, bezwodna krzemionka koloidalna oraz laktoza jednowodna, stearynian magnezu i talk.
Substancją czynną leku jest lewonorgestrel i to on odpowiada za ochronę przed ciążą, jaką daje Escapelle. Jak działa substancja czynna w organizmie? Szczegółowy mechanizm działania lewonorgestrelu w przypadku antykoncepcji awaryjnej nie jest do końca poznany, natomiast uważa się, że substancja ta hamuje owulację, przez co zapobiega zapłodnieniu, jeśli wytrysk w pochwie pojawi się w okresie przedowulacyjnym. Dodatkowo tabletka może przyczyniać się do zmian endometrium macicy, co będzie utrudniać implantację. Tabletka stosowana już w momencie rozpoczęcia implantacji nie przyczyni się do przerwania ciąży.
Tabletki Escapelle mogą znacznie obniżyć ryzyko zajścia w ciążę, jednak nie chronią przed chorobami wenerycznymi – taką ochronę z wysoką skutecznością zapewniają jedynie prezerwatywy.
Tabletki Escapelle stosowane są w celu zminimalizowania ryzyka zajścia w ciążę, jeśli już doszło do stosunku seksualnego, a ten odbył się bez zabezpieczenia lub z metodą antykoncepcyjną o wątpliwej skuteczności. Escapelle można zastosować, gdy prezerwatywa pękła lub zsunęła się, a także w sytuacji wypadnięcia krążka antykoncepcyjnego bądź odklejenia się plastra antykoncepcyjnego. To także wyjście dla kobiet, które nieregularnie stosowały swoje tabletki antykoncepcyjne, bądź je pomijały, a także dla pacjentek, które przyjmowały leki mogące zaburzać skuteczność antykoncepcji hormonalnej.
Jest wiele przykładów sytuacji, gdy mogą być pomocne tabletki Escapelle, a karmienie piersią w żadnym wypadku nie stanowi tutaj przeciwwskazania, chociaż kobieta zobligowana będzie do dopilnowania okresu przerwy od podawania dziecku piersi. W przypadku tabletek Escapelle zaleca się zrobienie 8-godzinnej przerwy od karmienia, a najłatwiej to uzyskać, podając dziecku pierś bezpośrednio przed połknięciem pigułki. W przerwie od karmienia, jeśli piersi zbyt mocno napełnią się mlekiem, można wspomagać się laktatorem, jednak ważne, aby odciągnięte z jego pomocą mleko wyrzucić.
Podstawową kwestią, jeśli chodzi o działanie Escapelle jest hamowanie owulacji, czyli uwalniania komórki jajowe – to głównie na tym mechanizmie opierana jest skuteczność działania leku. Escapelle w trakcie owulacji czy Escapelle po owulacji będą już nieco mniej skuteczne, gdyż uwolnienia komórki jajowej nie da się już cofnąć (choć odpowiednio wcześnie można je opóźnić). Wówczas działanie Escapelle ograniczać się będzie do uniemożliwiania zapłodnienia uwolnionej już komórki jajowej. Lek nie będzie jednak skuteczny, jeśli kobieta przyjmie go, będąc już w ciąży, gdyż Escapelle nie jest tabletką wczesnoporonną. Tabletka „dzień po” Escapelle nie będzie również chronić przed zajściem w ciążę w przypadku kolejnego stosunku niezabezpieczonego, który nastąpi po jej przyjęciu. Przyjęcie większej ilości tabletek w tym samym cyklu (co nie jest zalecane) nie zwiększy skuteczności leku, a może prowadzić do zaburzeń cyklu miesiączkowego.
Istnieją pewne ograniczone dane wskazujące na spadek skuteczności Escapelle wraz ze wzrostem BMI kobiety, jednak dane te aktualnie są zbyt ograniczone i niejednoznaczne, by uznać je za rzetelne i pewne informacje.
Tabletki „po” Escapelle należy zażyć w możliwie najkrótszym czasie od współżycia. Ogólny czas na przyjęcie tej pigułki „po” to 72 godziny, co odpowiada 3 dniom od stosunku. Nie zaleca się jednak zwlekania w tej kwestii, ponieważ najwcześniejsze zażycie leku wiąże się z jego największą skutecznością. Najlepiej połknąć pigułkę Escapelle w pierwszych 12 godzinach od współżycia.
Dawkowanie leku Escapelle jest takie samo u każdej kobiety. Należy połknąć 1 tabletkę Escapelle w możliwie najkrótszym czasie od stosunku. Przyjmowanie leku może być niezależne od pory dnia czy posiłku. Tabletka Escapelle szybko wchłania się w organizmie. Już po około 2 godzinach od jej połknięcia osiągane jest maksymalne stężenie w surowicy krwi substancji czynnej Escapelle. Jak długo działa w organizmie lewonorgestrel? Okres półtrwania tej substancji w fazie eliminacji wynosi 26 godzin. Jeśli w pierwszych 3 godzinach od połknięcia pigułki u kobiety wystąpią wymioty, należy w możliwie najszybszym czasie dla pewności połknąć drugą tabletkę Escapelle, gdyż istnieje szansa, że pierwsza nie zdążyła jeszcze odpowiednio zadziałać. Jest to jedyny dopuszczalny przypadek przyjęcia 2 tabletek Escapelle w tym samym cyklu.
Tabletki Escapelle skuteczność mają wysoką. Zgodnie z ulotką zażyte w pierwszych 72 godzinach od ryzykownego stosunku zapobiegają ciąży w 84%. Skuteczność ochrony przed ciążą jest większa, jeśli kobieta przyjmie pigułkę „po” wcześniej, czyli w pierwszych 12 godzinach od współżycia.
Tabletki Escapelle mogą u niektórych pacjentek wykazywać pewne działania niepożądane, nawet jeśli lek stosowany jest zgodnie z zaleceniami. W przypadku tabletek Escapelle skutki uboczne zostały dokładnie opisane w dołączonej do opakowania ulotce, z którą należy się zapoznać.
Da się zauważyć, że niektóre działania niepożądane Escapelle przypominają pierwsze symptomy wczesnej ciąży. Escapelle nie daje gwarancji, że do zapłodnienia nie dojdzie, dlatego jeśli kobiecie krwawienie opóźnia się o więcej niż 5 dni, a dodatkowo występują objawy sugerujące ciążę, należy to zweryfikować. Jeśli kobieta przypuszcza, że za jej objawy może odpowiadać ciąża, konieczne jest wykonanie testu ciążowego i konsultacja z lekarzem bądź farmaceutą.
Tabletki Escapelle nie powinny być stosowane przez wszystkie pacjentki. Przed wystawieniem pacjentce recepty na ten lek lekarz musi wykluczyć obecność ewentualnych przeciwwskazań do jego stosowania. Podstawowym przeciwwskazaniem jest uczulenie na lewonorgestrel bądź nadwrażliwość na którykolwiek ze składników pomocniczych tabletki. Jeśli chodzi o przeciwwskazania, tabletki Escapelle nie powinny być stosowane również przez kobiety, które już są w ciąży bądź podejrzewają, że mogą w niej być – w tym przypadku zaleca się wcześniejsze wykonanie testu ciążowego. Nie zaleca się stosowania Escapelle u dziewcząt w wieku poniżej 16 lat.
Skonsultować się z lekarzem powinny kobiety zmagające się z chorobą jelita cienkiego, która utrudnia prawidłowe wchłanianie leku (np. choroba Leśniowskiego Crohna), a także pacjentki, które w przeszłości miały zapalenie jajowodów bądź ciążę pozamaciczną. Konsultacji z lekarzem wymagają również ciężkie zaburzenia czynności wątroby.
Pacjentka powinna poinformować lekarza o przyjmowanych przez siebie lekach, zanim otrzyma receptę na antykoncepcję awaryjną. Tabletki Escapelle nie powinny być łączone z niektórymi lekami. Stosowanie niektórych medykamentów może hamować działanie lewonorgestrelu. Do leków tych zalicza się barbiturany i leki przeciwpadaczkowe (np. karbamazepina czy fenytoina). To również ryfampicyna (terapia gruźlicy), a także gryzeofulwina (leczenie infekcji grzybiczych) i rytonawir (leczenie zakażeń HIV). Uważać należy też na leki z cyklosporyną oraz niektóre zioła, w tym na dziurawiec zwyczajny.
Antykoncepcja awaryjna dostępna jest w Polsce wyłącznie na receptę, co oznacza, że apteka nie wyda pacjentce Escapelle, jeśli ta nie będzie miała ważnego upoważnienia wydanego przez lekarza. W przypadku tabletek Escapelle recepta może być wystawiona przez każdego lekarza, w tym nie tylko ginekologa, ale też lekarza POZ. Jeśli chodzi o skuteczność Escapelle, dostępność na receptę nieco utrudnia szybkie przyjęcie leku, a jest ono kluczowe w tym przypadku. Najszybciej receptę otrzymać można przez Internet, po konsultacjach zdalnych. Recepta online na Escapelle uprawnia pacjenta do wykupienia leku w aptece.
O cenę Escapelle najlepiej zapytać w aptece farmaceuty, gdyż koszty związane z zakupem leku mogą różnić się w różnych aptekach o kilkanaście-kilkadziesiąt złotych. W przypadku jednego opakowania Escapelle cena zazwyczaj mieści się w granicach 50-70 zł i jest to koszt jednej pigułki „po”, gdyż opakowanie zawiera 1 szt. pigułki.
1.
Jak długo Escapelle działa w organizmie?2.
Ile spóźnia się okres po Escapelle?3.
Jak wygląda okres po Escapelle?4.
Co oznacza plamienie po Escapelle?5.
Kiedy zrobić test ciążowy po Escapelle?6.
Kto może wypisać receptę na Escapelle?7.
Kiedy Escapelle zaczyna działać?8.
Kiedy Escapelle może nie zadziałać?